Reisverslagen

persoonlijke verhalen over ons werk met de kinderen en de (on)gemakken van de tropen

25 augustus t/m 23 september 2019 Harry van Nie
26 augustus t/m 23 september 2018 Harry van Nie
27 augustus t/m 25 september 2017 Harry van Nie
21 augustus t/m 19 september 2016 Harry van Nie

Zondag 25 augustus

Dag van vertrek

2019

Dinsdag 27 augustus

Dag van aankomst

Mijn heenreis duurde maar liefst 12 uur langer dan gepland! Mijn vlucht met de SAS naar Kopenhagen was vertraagd, waardoor ik mijn eerste en ook tweede aansluiting miste. Na veel zoeken en vragen en wat gedoe is het een enorme opluchting dat ik uiteindelijk toch nog op maandag de 26e meekan naar Makassar. Extra kosten vanwege 10 kilo overgewicht bagage (die 30 kilo mocht wel mee met Singapore Airlines, maar niet met Batik Air), de kosten van een extra ticket en vooral een hoop stress. Later zal ik de kosten moeten verhalen bij de SAS. Om 23.00 uur ben ik in mijn hotel… 36 uur reizen verder.

De volgende ochtend ga ik met de bus naar door naar Toraja. Daar kan ik echt uit gaan rusten. Nu is een douche en een bed het enige wat belangrijk is.

Dat ik de volgende ochtend na gek genoeg een halve nacht slapen braaf om 8.30 aan de weg zit te wachten op de bus naar Toraja is wellicht wel erg Nederlands. Van de portier van het hotel krijg ik een krukje.

Dan een laat vertrek en een lange pauze. Dat we pas voorbij 20.30 uur in Rantepao (Toraja) aankwamen is daardoor niet zo gek. Had echt veel eerder kunnen zijn.

Verslag 2019 dag 1 koffer

Door vermoeidheid was ik inmiddels aan het hallucineren. Ik zag allemaal dingen die er niet waren en wat er wel was herkende ik niet. Gelukkig had mijn contactpersoon Stephanie tevoren, heel slim, met de chauffeur afgesproken om mij bij het eindpunt af te zetten. Kon niet missen en inderdaad daar stond ze ook, met haar man Bonto om me met de auto naar Sulawesi Castle te brengen, het onderkomen dat gerund wordt door Sarah. Daar wachtte een heerlijke maaltijd, gezelligheid en een kamer met een heel erg lekker bed…. morgen zien we verder!

Woensdag 28 augustus

Rustdag in Rantepao

Het was heel lekker wakker worden in mijn nieuwe kasteel. De kamer is niet groot maar met alles wat ik nodig heb en uitstekende WiFi. Ik heb een soort van reservekamer en ben de enige zonder balkon. Maar als Sarah er niet is mag ik op haar balkon met prachtig uitzicht.

Verslag 2019 28-8 kasteel
Leuke gastvrouw, kookt en bakt graag en doet heel erg haar best om ook van het ontbijt iets moois te maken met zelfgemaakte jams en pindakaas, gezond brood, gezonde cakes van voornamelijk vruchten. Als je wilt krijg je een eitje of bak je die zelf. Wel zo makkelijk. En wauw wat een geweldige keuken. Twee nichtjes helpen haar met huishouden en koken. Is wel nodig want er zijn continu problemen met watervoorziening (de bron is uitgeput door droogte) en de warmwatervoorziening begeeft het regelmatig. Als het wel werkt heb ik een fantastische douche!

Rustdag. Wennen aan ‘niet in Pia’s Poppies’ wat bijna nostalgisch is geworden. Sarah is naast vriendelijk erg onderhoudend oftewel praat aan een stuk door en het valt op dat ze veel aandacht nodig heeft voor haar eigen bezigheden en haar klussen in het huis. Belangstelling voor gasten is wat minder zeg maar. Het concept: huis bouwen met gastenverblijf, grote keuken om te koken en goed, gezond eten verzorgen voor gasten spreekt me natuurlijk heel erg aan.

Eind van de ochtend Stephanie opgezocht en lang zitten praten, heerlijk om hier weer te zijn. 4 kilo kaas, 2 flessen wijn, Schenkstroop en appelstroop afgeleverd. Scheelt in m’n koffer en oh ja, had ook nog wat stroopwafeltjes.

Morgenochtend overleg met Ibu Rumissing en Ibu Rina over het bezoeken van de kinderen de komende weken. Morgenavond komt Anette en dan moet er wel al een en ander klaar staan vind ik.

Donderdag 29 augustus

De eerste afspraken

We hebben met Ibu Rumissing en Ibu Rina bij mij afgesproken omdat er beneden een grote lange tafel met veel stoelen staat. Het is er voldoende licht en het is er koel (koud bijna ’s ochtends!).
We maken de eerste planning m.b.t. de huisbezoeken.
Het weerzien is fijn, blij en meteen vertrouwd en ook een beetje onhandig omdat omhelzen niet gepast is. We hadden mooie gesprekken over de kinderen n.a.v. de ‘Data-bank’ die ik vorig jaar had gemaakt waarin alle kinderen met foto’s per jaar in staan. Ook de lijst van nieuwe kinderen die Lucas na mij gezien heeft kwam aan bod.

Morgen gaan we al aan de slag en zo kan ik Anette meteen meenemen in de manier van werken hier in Toraja. Ben heel erg benieuwd naar wat zij ervan gaat vinden. Zo weinig thuis ik me voel in Makassar, zo veel meer ruimte voel ik hier om te werken. Hier heb ik m’n netwerkje opgebouwd met de Ibu’s, de ouders, de mensen van het management van de RBM, de beide ziekenhuizen Elim en Lakipadada. De vriendschap met Stephanie en de steun die ik van haar ervaar, de

 

vriendschap met Ibu Rumissing. En natuurlijk de contacten met de kinderen in Rantepao, Makale en Sangalla en in de kampongs. Anders dan in Makassar waar er twee praktijken met fysiotherapie zijn en een revalidatiecentrum, is het hier tot nu toe uitsluitend veldwerk.

Ibu Rumissing wijst mijn aanbod om samen te lunchen af. Ze is heel secuur op wat ze eet en gebruikt ook geen medicijnen van de ziekenhuizen maar kruiden en supplementen. Die zijn erg duur, maar we hebben dankzij de haar via mij steunende donateurs een speciaal potje met geld waardoor het voor haar betaalbaar is nu en de komende tijd.

’s Middags heb ik van alles te regelen: fiets (liever meteen twee) en een motor. Ik heb nog niet zo’n zin om te gaan regelen, ‘aan het werk te gaan’. Nog moe van de reis, de omschakeling naar 6 uur later hier. Ik slaap erg slecht en vooral te kort dus. Daar waar ik bij poppies ’s avonds bier dronk om te ontspannen heb ik me voorgenomen om dat te laten. Zo lekker vind ik het eigenlijk ook niet en een maandje geen alcohol… waarom ook niet.

Verslag 2019 29-8 waterkraan

De waterinstallatie hapert en om een of andere reden heeft iemand buiten de hoofdkraan van de watertoevoer afgesloten. Ik kijk en denk mee met Sarah hoe we dat op kunnen lossen.

Zowel de fietsen als de motor zijn gelukt. Ik ben klaar voor de ontvangst van Anette en de start van de bezoeken.

’s Avonds eet ik met Pak Tandu om bij te praten over de RBM en de plannen die wij hebben: nog steeds een praktijkruimte opzetten in Rantepao en het liefst ook een orthopedische werkplaats erbij.
Dat ik vorig jaar met ZH Lakipadada in zee ben gegaan nadat het ZH Elim kort na de start al afhaakte, begrijpt hij wel maar hij ziet toch liever dat we in het Elim gaan zitten. Het Elim is via een overkoepelende organisatie verbonden met de Toraja Kerk en de RBM.


Op de weg terug rijden we langs het eethuis waar de kersvers gelande Anette zojuist heeft gegeten en we sluiten aan om even wat te drinken en alvast kennis te maken. Ik ben inmiddels al ingestort (21.00 uur) en heb geen zin meer in gesprekken. Ik wil slapen…. Eenmaal thuis raak ik in paniek want ik ben mijn tasje met schone was kwijt. Moet nog in dat eethuis liggen. Met flinke tegenzin fiets ik terug maar vind er geen tas…. dan besef ik dat ik die plastic tas in m’n rugzakje had gedaan op weg naar huis… ligt dus gewoon thuis. Pfffff. Ben duidelijk nog niet helemaal geland! Of helemaal niet.

Vrijdag 30 augustus

1e werkdag

Was even vergeten dat afspraken hier wat minder strikt zijn dan afgesproken en zo stonden Anette en ik om 9 uur voor Poppies te wachten terwijl de Ibu’s Rina en Rumissing al weg waren. Ibu Rumissing was een jaar uit de running geweest en dit was haar eerste bezoek weer. Vorig jaar regelde Ibu Rina alles.

Gelukkig zaten ze vlakbij, bij Kevin (22), een bekende van het eerste uur, 4 jaar geleden. Vorig jaar was hij sterk vermagerd en dat is nu niet veel anders, maar gelukkig geen doorligplekken meer en zoals dat heet stabiel. Z’n oma verzorgt hem grotendeels, maar heeft zelf een herseninfarct gehad. Ze is er goed doorheen gekomen. Wel is de zorg voor Kevin zwaar, zeker met verplaatsen naar de badkamer en met het wassen. Voor het plassen heeft hij een katheter. Daar werd nogal over gegiecheld, wat het nou precies was. Het is een gewoon plastic zakje met een elastiekje eromheen…. gelukkig zit er wel een laagje verband tussen. Het werkt blijkbaar en kost weinig. Maar ja om te poepen moet hij toch naar de badkamer (kamar mandi). En wc’s hier zijn doorgaans ‘hurk-wc’s’. Dat valt vaak niet mee voor spastische kinderen en hun verzorgers. We hebben bedacht dat we een kleine rolstoel gaan zoeken voor hem om naar de kamar mandi te worden geduwd. Daarnaast willen we een plastic stoel ombouwen tot douche-stoel. Het begin van het ‘to-do-lijstje’ is een feit.

"Daarnaast willen we een plastic stoel ombouwen tot douche-stoel. Het begin van het ‘to-do-lijstje’ is een feit."

Aren (16-18 jaar oud) is nieuw voor ons. Een nogal zware jongen met halfzijdige verlamming vanaf z’n geboorte. Zoals veel kinderen wordt hij weinig begrensd en omdat hij ook nog eens weinig beweegt en wel de snoeptrommel weet te vinden is het fors uit de hand gelopen. Best triest.

Een probleem is dat hij niet kan hurken om boven de wc te kunnen zitten. Een probleem dat we vaker tegen komen. Dan gaan ze staande poepen en dat is natuurlijk geen feest.

Staande plassen gaat vooral voor jongens natuurlijk wel.

Voorlopig volstaan oefeningen om te leren hurken. Eerst aan twee handen en daarna zelf doen met de handen aan de balustrade. Dagelijks oefenen, maar of de motivatie er bij zo’n jongen is. Het is twijfelachtig.

"Een probleem is dat hij niet kan hurken om boven de wc te kunnen zitten. Een probleem dat we vaker tegen komen. Dan gaan ze staande poepen en dat is natuurlijk geen feest."

Juanita (16) zie ik voor het derde jaar. Twee jaar geleden was haar grootste probleem dat ze met haar looprek geen bochtjes kon maken en daardoor vastliep tegen een muur en dan wachtte op iemand om haar in een andere richting te zetten. Dat losten we vorig jaar op met een rollator. Ze loopt daar nog steeds mee maar komt minder actief over. Haar linker onderarm is kapot gekrabd en de Ibu’s denken dat het komt doordat ze veel alleen is. Ik denk aan ergere dingen maar dat komt misschien omdat ik net begonnen ben in ‘mijn ware verhaal’ van Karen Bloemen. Ze is minder stabiel met staan en lopen en we moeten moeite doen om haar vanuit zit naar staan op beide knieën te krijgen. Maar het lukt nog steeds en het is dan ook vooral een aanmoediging voor Ibu Dorce, en ook voor haar zus, om veel te blijven oefenen.
Dat is overigens probleem twee dat bovenaan de lijst staat. Hoe motiveer je de omgeving om een kind te blijven stimuleren om te oefenen, in beweging te blijven. Lastig.

Verslag 2019 30-8 Guanita L1

"Dat is overigens probleem twee dat bovenaan de lijst staat. Hoe motiveer je de omgeving om een kind te blijven stimuleren om te oefenen, in beweging te blijven. Lastig."

Verslag 2019 30-8 Eko 1
Met Eko (27) sluiten we de eerste dag af. Een zwaar gehandicapte man met ook geestelijk een behoorlijke beperking. Op het oog een kleine vriendelijke reus. Lucas had vorig jaar al gezegd dat er een rolstoel moest komen want zijn moeder zou hem aan één been over de grond slepen. Nou en dat was ook zo. Eko werd door moeder vanuit de achterkamer naar de woonkamer gesleurd en zat vervolgens in elkaar gefrommeld op de grond en staarde ons aan. Niet meteen een tafereel waar je spontaan op afstapt. De rolstoel bleek er wel te zijn, maar die was volgens moeder niet netjes meer, met roestplekken. Ook gewoon vies, maar dat terzijde. Doorvragend kwamen we erachter dat de rolstoel geen oplossing is en tja, niet esthetisch en misschien ook niet ethisch, maar wel heel functioneel om hem aan een been over het zeil mee te trekken. Hij leek er niet onder te lijden. Wellicht zou een doek of een zeildoek kunnen dienen als transportmiddel in huis. Dat zouden we kunnen uitproberen. Veel meer leek er niet zinvol voor ons en of voor de Ibu’s.

Pak Tandu had Anette en mij uitgenodigd voor het avondeten. Toen ik om 18.30 tegen Sarah zei dat ik weg ging om te eten, keek ze me heel verbaasd aan: ”yesterday you asked me to cook a vegetarian meal for your friend Anette”. Ai, au dat was ook zo, helemaal ontgaan. Oh shit! Pak Tandu gebeld en excuses aangeboden dat ik echt niet kon komen door een dubbele afspraak. Was wel erg op het laatste moment! “No problem” zei hij gelukkig. We hebben het naar zondag verplaatst. Opgelost en dat was nodig want ik denk niet dat het de relatie met Sarah goed had gedaan als ik niet was blijven eten met Anette. Het eten was overigens voortreffelijk!

Tot slot deze foto die Anette vandaag maakte van Ibu Rumissing en mij.

Zaterdag 31 augustus

2e werkdag

Fabrian (17) is ook een kind dat ik al voor de 5e keer bezoek. Vooral z’n romp is gegroeid en door de scoliose krijgt hij een torsie (verdraaiing) in z’n bovenrug. Dat is niet helemaal tegen te houden maar aandacht geven aan opstrekken en tegen-roteren kan geen kwaad.

Verslag 2019 31-8 Fabrian P1

Fabrian wordt al lang door z’n moeder goed verzorgd en er hangt een fijne sfeer in huis. Hoe de familiebanden precies zijn weet ik niet maar er is wel een baby bijgekomen, net 2 weken oud. Kind van een zus van Fabrian lijkt me zo. Het gaat goed met Fabrian, dat wil zeggen, hij is verder gezond en beter wordt het niet. Zijn spasme blijft over de jaren wat het is, maar iets anders kun je ook niet verwachten. Het feit dat hij zo goed verzorgd wordt en dat z’n moeder met hem oefent is doorslaggevend voor zijn gezondheid. Er pruttelt wel wat in z’n bovenste luchtwegen dus dat moeten ze in de gaten houden want hij hoest niet makkelijk. Gelukkig laat z’n moeder hem ook dagelijks zitten. Dat is goed voor hem en z’n motoriek, maar ook goed voor z’n luchtwegen. Hoesten is iets minder moeilijk dan.

Vrolijk worden we uitgezwaaid!

"Het feit dat hij zo goed verzorgd wordt en dat z’n moeder met hem oefent is doorslaggevend voor zijn gezondheid."

Misel (10) is nieuw. Op verzoek ven Peter Stok, een Nederlandse man die zich met name bezighoudt met een nieuw weeshuis in Makassar, gaan we haar bezoeken. Als we na een lange tocht over hele slechte, smalle weggetjes langs afgronden aankomen ziet Anette heel bleek en het terrein er verlaten uit.
Vier huizen: naast elkaar een gewoon huis en een Tonkonan (traditioneel Torajaans huis) met er tegenover nog twee Tonkonans. Omdat Misel alleen thuis is met haar broertje en zusje en niet weet wie we zijn draait ze de deur op slot. Ach gut, wat een overval, want we zijn ook nog eens met veel, waarvan twee blanke mensen…. Schoorvoetend laat ze ons toe op het balkon en gaan we heel voorzichtig vragen wie ze is en zo meer. Ze kan heel helder vertellen en haar schrik maakt plaats voor vertrouwen en nieuwsgierigheid. Ze heeft problemen met lopen, maar gaat ondanks dat wel naar school. Dat is daar best ver weg, maar ze wordt gehaald en gebracht. Ze woont met haar oma en broertje en nog een zusje of nichtje. Ze heeft er veel meer over verteld maar dat ben ik vergeten.

Omdat het allemaal spannend genoeg is lijkt het ons handig dat Anette start met onderzoeken. Wat belemmert haar staan en lopen? Ze is aan beide benen licht spastisch, staat met de knieën naar binnen gedraaid en heeft rechts een klompvoetje. Als ze staat kan ze niet goed strekken in haar rug. Bij verder onderzoek blijkt dat er ondanks het spasme een redelijke beweeglijkheid is in heupen en knieën. Alleen haar rug doet het minder. Ze heeft in haar onderrug geen holte maar een bolling. Doet ons denken aan de groeistoornis van Cici, maar dan in een veel lichtere vorm. Haar armen zijn ook relatief te lang (of eigenlijk is haar rompje te kort). Mogelijk heeft die onnatuurlijke kromming te maken met het spasme in haar benen. In ieder geval heeft het invloed op haar houding.

We bedenken een eenvoudig oefenprogramma dat ze dagelijks kan doen en haar broertje moet haar dan een beetje helpen. Als het lukt ga ik er voor m’n vertrek nog een keer langs. Niet alleen om de oefeningen te controleren maar ook als aanmoediging. Ze is een super slimme meid en heel erg gemotiveerd om te oefenen. Ook daarin lijkt ze op Cici.

Omdat het allemaal spannend genoeg is lijkt het ons handig dat Anette start met onderzoeken. Wat belemmert haar staan en lopen? Ze is aan beide benen licht spastisch, staat met de knieën naar binnen gedraaid en heeft rechts een klompvoetje. Als ze staat kan ze niet goed strekken in haar rug.

"Ze is een super slimme meid en heel erg gemotiveerd om te oefenen."